De IJsberg zichtbaar maken

Zoeken in transcripties

Op deze tijdelijke projectwebsite zoekt u in de tekst van handgeschreven documenten. De documenten zijn afkomstig uit de archieven van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) uit de 17e en 18e eeuw en archieven van notarissen uit de 19e eeuw.

Begin met zoeken

In het innovatieve project De ijsberg zichtbaar maken zijn grote hoeveelheden handgeschreven documenten met behulp van kunstmatige intelligentie automatisch getranscribeerd, of te wel omgezet in tekst die de computer kan lezen. Daarna worden de transcripties met kunstmatige intelligentie verbeterd, gemoderniseerd en worden persoonsnamen, plaatsnamen en tijdstippen gemarkeerd.

U kunt op de website de transcripties filteren op een periode, een (deel van een) archief of u zoekt op het inventarisnummer. De zoekvraag kunt u uitbreiden met historische synoniemen. Bij het aanklikken van een zoekresultaat kunt u kiezen voor het tonen van de scan, de transcriptie, de verrijkte transcriptie of een combinatie daarvan. Gevonden namen en tijden zijn onderstreept in de transcriptie.

U kunt hier de komende tijd meer verrijkte transcripties verwachten. De website wordt steeds verder aangevuld. In dit project werkt het Nationaal Archief samen met het Noord-Hollands Archief en andere Regionaal Historische Centra.

Transcripties

De transcripties zijn automatisch gegenereerd met behulp van kunstmatige intelligentie. Houd er rekening mee dat automatische transcripties niet foutloos zijn. Kunstmatige intelligentie is ook ingezet om de transcripties te verbeteren, te moderniseren en locatienamen, persoonsnamen en tijden te markeren. Ook in deze bewerkingen treft u fouten aan.

Taalgebruik

De archieven zijn gevormd in het verleden en de mogelijkheid bestaat dat u daarin woorden tegenkomt die toen acceptabel waren maar nu als kwetsend, racistisch of discriminerend ervaren worden.

Open Data

De scans en de transcripties op deze website zijn vrijgegeven als open data onder een CC0 publieke domein verklaring. Op de archiefbeschrijvingen (weergegeven bij de zoekresultaten en onder de knop 'i') kunnen rechten rusten. Neem voor meer informatie contact op met de betreffende archiefinstelling.

Disclaimer: deze website is tijdelijk. De PID is hierdoor mogelijk niet duurzaam.

Archieven die beschikbaar zijn/komen

Hergebruik

Zowel de trainingsdata voor het automatische transcriberen als de automatisch gegenereerde transcripties zijn gepubliceerd op Zenodo, een platform voor wetenschappelijke publicaties en data. De website is zoveel mogelijk gebouwd met open source technologie. De documentatie van de verschillende onderdelen is met de volgende links te vinden: front-end, transcriptiebeheerssysteem, Ai-pijplijn.

Colofon

April 2021

Het project De ijsberg zichtbaar maken is tot stand gekomen door de inzet van velen. Iedereen bedankt daarvoor. Hieronder volgt een overzicht van de meest betrokken mensen en organisaties.

Archieven

  • Nationaal Archief
  • Noord-Hollands Archief
  • Utrechts Archief
  • Brabants Historisch Informatie Centrum
  • Zeeuws Archief
  • Groninger Archieven
  • Regionaal Historisch Centrum Limburg
  • Tresoar
  • Historisch Centrum Overijssel
  • Gelders Archief
  • Drents Archief

Transcribenten

  • Alan Moss
  • Willy Etmans
  • Susanne de Jong
  • Jan Willem Kooistra
  • Rick Hartman
  • Juriaan Wink
  • Annemieke Houben

Automatische transcripties

READ/COOP (Transkribus)

Website front-end en zoekmachine

  • Clean Code (Robert Goené, Tom Dalenberg)

Transcriptiebeheersysteem en verrijking met kunstmatige intelligentie

  • Picturae
  • Aincient
  • Sioux

Prototypes website

  • Clean Code (Robert Goené, Tom Dalenberg).
  • Picturae, Aincient, Sioux Technologies.
  • Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschap, ATOS.

Small Business Innovation Research

  • Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
  • Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
  • Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Hulp en advies

  • IUC-Noord
  • Stadsarchief Amsterdam
  • Instituut voor de Nederlandse Taal
  • Rutger van Koert
  • Simon Dirks
  • Karen Groenink
  • Ivo Zandhuis
  • Michel R. Doortmont
  • 150 Vrijwilligers velehanden.nl

Contactgegevens

Neem voor vragen over een archief contact op met de betreffende archiefinstelling:

Neem voor vragen over de website en het project De ijsberg zichtbaar maken contact op met: NA_Dienstpostbus_Afdeling_Digitalisering@nationaalarchief.nl